Ortanca çiçeği, bahçelerde çok sevilen ve göz alıcı çiçekleriyle dikkat çeken bir bitkidir. Bu makalede, ortanca çiçeğinin özelliklerini, bakım ipuçlarını ve çoğaltma yöntemlerini detaylı bir şekilde anlatmaya çalışacağım.
Ortanca Çiçeği Nedir?
Latincesi Hydrangea macrophylla olan ortanca, Hydrangeaceae familyasına ait bir bitkidir. Ortancalar, büyük yaprakları ve çiçekleriyle göze çarpar. Anavatanı Japonya olan bu bitki, dünyanın birçok farklı bölgesinde yetiştirilmektedir.
Ortanca Çiçeği Özellikleri
Ortanca, orta boy çalı şeklinde gelişen bir bitkidir. Kış aylarında yapraklarını döker ve budamaya bağlı olarak boyu kısalır. Ancak uygun iklim koşullarında, boyu 2 metreye kadar uzayabilir.
Çiçek Açma Zamanı
Ortanca’nın çiçek açması için kış soğuklanması yaşaması gerekmektedir. Yanlış budama çiçek açmasına engel olabilir. İlkbaharda yeni dalların çıkmasıyla birlikte tomurcuklar gelişir ve ilkbahar ortasında veya yaz başında çiçekler açar. Çiçekler genelde mavi veya mor renkte olur.
Kış Soğuklarına Dayanıklılığı
Ortanca çiçeği, kış soğuklarına dayanıklılık konusunda farklılık gösterebilir. Genel olarak -17 ile -25°C arasında değişen soğuklara dayanabilir. Ancak daha soğuk bölgelerde yetiştirilecekse, kökleri korumak için ekstra önlemler alınmalıdır. Bunun için çevresine kuru yaprak, toprak veya gübre karışımı yaymak faydalı olacaktır.
Ortanca Zehirli midir
Ortanca’nın zehirli olduğu bilinmemektedir. Ancak yenildiğinde veya hayvanlara verildiğinde zehirleyici etkileri olabilir. Bu nedenle bitkiyi yememek ve hayvanlara vermek konusunda dikkatli olmak önemlidir.
Ortanca Çiçeği Bakımı
Ortanca yetiştirmek için en uygun yer, yarı gölge bahçelerdir. Saksıda yetiştirmek isterseniz, uygun koşulların sağlanması önemlidir. İşte Ortanca çiçeği bakımı ve yetiştirilmesi ile ilgili bazı ipuçları:
Işık İhtiyacı
Ortanca bitkisi gölgeleri seven bir çiçek türüdür. Ancak tam gölgede çiçek açmasını beklemek yanlış olur. Yarı gölgeli ve yarı güneşli bölgelerde daha iyi çiçeklenme gösterir. Aşırı sıcak bölgelerde ise güneşten korunmalıdır.
Toprak İhtiyacı
Ortanca bitkisi asidik ve nötr toprakları tercih eder. pH değeri 6.5 – 7.5 arasında olan topraklar uygundur. Alkali topraklarda pembe çiçekler açarken, asidik topraklarda mavi, mor ve eflatun gibi renkler görülebilir. Toprağın besin değeri yüksek ve iyi su tutma kapasitesine sahip olması önemlidir.
Sulama
Ortanca bakımı için sulama önemlidir. Bitki suyu sever, ancak aşırı sulamaktan kaçınılmalıdır. Toprak hafifçe kuruduktan sonra sulama yapılmalıdır. Düzenli ve kontrollü sulama hastalıkların önlenmesinde yardımcı olur. Özellikle sıcak havalarda sulama sıklığı artırılmalıdır.
Gübreleme
Ortancalara sonbaharda gübreleme yapmak önemlidir. Gübrenin bitkinin dibine yayılması ve toprakla karıştırılması gerekmektedir. Saksıda yetiştirilen bitkilerde ise özel bitki gübresi kullanılabilir. Gübreleme sıklığı bitkinin yaşına ve büyüklüğüne göre değişir.
Ortanca Budama Çeşitleri
Ortanca çiçeğinin doğru şekilde budanması, çiçeklenme miktarını ve kalitesini etkileyen önemli bir faktördür. Budama yöntemleri ve zamanlamaları aşağıda açıklanmıştır:
Çiçek Budaması
Solmuş çiçekleri hemen kesmek önemlidir. Böylece bitki enerjisini yeni çiçeklere yönlendirebilir. Ayrıca, sürekli çiçek açan türlerde çiçeklenmeyi teşvik etmek için düzenli olarak budama yapılmalıdır.
Genç Bitkilerin Budanması
İlk üç yıl boyunca budama yapılmamalıdır. Sadece solmuş çiçekler kesilmelidir. Genç fidanların sağlıklı ve güçlü bir şekilde büyümesi için budama yapılmamalıdır.
Kısaltma Budaması
Bitkinin boyunu kısaltmak isterseniz, yaz ortasından sonra budama yapabilirsiniz. Dalları toprak hizasından 35 cm yükseklikten kesmek idealdir. Bu şekilde çiçek açan ve açmayan dalları budayabilirsiniz.
Güçlendirme Budaması
Güçlü çiçek topları elde etmek için üç yaşını aşmış ana gövdeleri kesmek önemlidir. Bu şekilde yeni ve güçlü dalların çiçeklenmesi teşvik edilebilir.
Hydrangea macrophylla Çoğaltma Yöntemleri
Ortanca çiçeği tohumdan çok çelik ile çoğaltılır. İşte Hydrangea macrophylla çoğaltma yöntemleri:
Tepe Çeliği
Nisan ve Ağustos ayları arasında tepe çeliği yöntemiyle çoğaltma yapabilirsiniz. Taze ve çiçeksiz dallardan 15-20 cm uzunluğunda çelikler alın. Alt yapraklarını kopartın ve 3 cm derinliğe dikin. Köklendirme için uygun bir toprak karışımı kullanın ve çeliklerin üzerini kapatarak nemli bir ortam sağlayın.
Daldırma
Bitkinin bir dalını hafifçe toprağa gömebilirsiniz. Dalın hareket etmemesi için üzerine ağır bir taş koyun. Düzenli sulama yaparak köklendirme sürecini hızlandırabilirsiniz.
Hydrangea macrophylla bitkisinin bakımı ve çoğaltma yöntemleriyle ilgili bu bilgileri uygulayarak sağlıklı ve göz alıcı bir bitki yetiştirebilirsiniz. Unutmayın, bitkinin ihtiyaçlarına dikkat etmek ve uygun bakımı sağlamak önemlidir.
